Regularne ćwiczenie funkcji poznawczych i stosowanie technik zapamiętywania ma ogromny wpływ na nasz rozwój, zarówno intelektualny, jak i emocjonalny. Dzięki temu stajemy się bardziej efektywni w nauce, lepiej radzimy sobie z przyswajaniem nowych informacji, a także rozwijamy umiejętność kreatywnego i logicznego myślenia. Wzmacnianie pamięci wspiera koncentrację i poprawia zdolność rozwiązywania problemów, co przekłada się na lepsze wyniki w szkole, pracy i życiu codziennym. Dodatkowo, regularne stymulowanie mózgu poprzez techniki zapamiętywania może opóźniać procesy starzenia się umysłu i chronić przed zaburzeniami pamięci w późniejszym życiu. Warto więc nie tylko wykorzystywać te techniki na co dzień, ale również zachęcać do ich stosowania młodzież, aby budować solidne fundamenty do przyszłych sukcesów.
Efektywne, szybkie uczenie się i zapamiętywanie to temat, który interesuje zarówno rodziców, jak i młodzież. Aktualnie wiedza rozwija się w ogromnym tempie, a sukces w szkole czy na studiach często zależy od zdolności do szybkiego i trwałego przyswajania informacji. Dobra wiadomość jest taka, że techniki zapamiętywania można rozwijać i doskonalić. W tym artykule przedstawiamy kilka technik wspierających zapamiętywanie, które pomogą lepiej i skuteczniej uczyć się i przyswajać wiedzę, a rodzicom wesprzeć ich w tym procesie. Można je ćwiczyć samodzielnie. Przedstawione techniki bazują również na innych funkcjach poznawczych takich jak np przetwarzanie wizualne(wzrokowe).
Spis treści
- Technika mnemotechniczna – obrazy, rymy i akronimy
- Metoda łączenia faktów w historyjki
- Technika „Pomodoro” – nauka w krótkich sesjach
- Technika pałacu pamięci
- Mapa myśli – sposób na lepsze zrozumienie i zapamiętanie materiału
- Technika wyjaśniania – Technika Feynmana (nauczanie innych)
- Powtórki rozłożone w czasie
- Metoda skojarzeń
- Technika zakładek
- Odpowiednia ilość snu i aktywność fizyczna
- Podsumowanie
Technika mnemotechniczna – obrazy, rymy i akronimy
Mnemotechniki to jedne z najstarszych i najprostszych sposobów na ułatwienie zapamiętywania. Polegają na tworzeniu skojarzeń, które ułatwiają przyswajanie nowych informacji. Można to robić za pomocą rymów, obrazów lub akronimów.
-
Rymy – pomagają stworzyć łatwo przyswajalne skojarzenia, które są idealne do zapamiętywania pojęć, definicji lub terminów. Wykorzystywanie prostych rymów może pomóc zapamiętać nawet najbardziej skomplikowane pojęcia. To technika szczególnie przydatna dla młodszych uczniów.
-
Akronimy – pomagają zapamiętać ciągi informacji, które w inny sposób mogą być trudne do przyswojenia. Wymyślanie własnych akronimów to świetny sposób na ułatwienie sobie nauki.
Tworzenie słów z pierwszych liter pojęć, które trzeba zapamiętać. Na przykład, aby zapamiętać kolory tęczy, można użyć frazy „Czemu Olek Żąda Zielonej Trampoliny Na Fiołkowym Rynku” (Czerwony, Pomarańczowy, Żółty, Zielony, Niebieski, Fioletowy).
-
Obrazy – Nasz mózg lepiej zapamiętuje obrazy niż słowa. Tworzenie obrazowych wyobrażeń, które łączą się z informacjami, które trzeba zapamiętać, może znacznie zwiększyć efektywność nauki.
Metoda łączenia faktów w historyjki
Łączenie faktów w formie narracji to technika, która pozwala na zorganizowanie nowo zdobytej wiedzy w sposób, który nasz mózg łatwiej przyswoi. Stworzenie ciekawej, zabawnej lub nieco absurdalnej historii na podstawie informacji do zapamiętania może być niezwykle skuteczne. Na przykład, aby zapamiętać sekwencję liczb, można stworzyć opowieść, w której każda liczba oznacza konkretne wydarzenie.
Technika „Pomodoro” – nauka w krótkich sesjach
Długie godziny spędzone nad książkami nie zawsze przynoszą najlepsze efekty. Jedną z metod zarządzania czasem, która sprzyja efektywnemu uczeniu się, jest technika „Pomodoro”. Polega ona na podzieleniu nauki na 25-minutowe bloki pracy (zwane „pomodorami”) przerywane krótkimi 5-minutowymi przerwami. Po czterech takich blokach można zrobić dłuższą, 15-30 minutową przerwę.
Technika ta opiera się na zasadzie, że nasz mózg najlepiej koncentruje się na krótkich, intensywnych sesjach, a przerwy pozwalają na regenerację i przetwarzanie informacji. Dodatkowo taki sposób pracy zmniejsza ryzyko wypalenia oraz sprawia, że nauka staje się bardziej znośna.
Technika pałacu pamięci
Jest to jedna z najstarszych technik zapamiętywania. Polega na wyobrażeniu sobie miejsca (np. domu, ulicy czy budynku), które dobrze znamy, a następnie umieszczaniu tam informacji, które chcemy zapamiętać. Każde miejsce w tym „pałacu” symbolizuje pewien element, który musimy sobie przypomnieć.
-
Przykład: Chcesz zapamiętać listę zakupów. Wyobrażasz sobie swój dom i wchodząc do salonu, widzisz tam ogromną kostkę masła, na stole w kuchni widzisz stertę jabłek itd.
Mapa myśli – sposób na lepsze zrozumienie i zapamiętanie materiału
Mapy myśli to graficzna technika notowania, która pomaga zrozumieć i łatwiej zapamiętać materiał. Zamiast spisywać informacje liniowo, układamy je w formie rozgałęziającej się struktury. Na środku kartki zapisujemy główny temat, a wokół niego rysujemy odnogi z powiązanymi pojęciami i faktami.
Mapy myśli pomagają zobaczyć, jak poszczególne informacje się ze sobą łączą, co zwiększa zrozumienie i trwałość zapamiętanych treści. Dla osób, które myślą bardziej wizualnie, jest to niezwykle skuteczna technika.
Technika wyjaśniania – Technika Feynmana (nauczanie innych)
Jedną z najbardziej skutecznych metod zapamiętywania jest technika wyjaśniania. Polega ona na próbie wytłumaczenia nowej wiedzy innej osobie (lub sobie) – na przykład rodzicowi lub koledze. To pozwala na uporządkowanie myśli i sprawdzenie, czy faktycznie rozumiemy to, czego się uczymy. Jeśli potrafimy coś komuś jasno wyjaśnić, oznacza to, że sami doskonale zrozumieliśmy temat.
Dzięki temu sprawdzasz, na ile sam rozumiesz materiał. Im prostszy i bardziej zrozumiały język, tym lepiej zapamiętujesz.
Powtórki rozłożone w czasie
Jednym z kluczowych elementów efektywnej nauki jest systematyczne powtarzanie materiału. Badania pokazują, że powtórki rozłożone w czasie są znacznie bardziej skuteczne niż jednorazowe, długie sesje przed sprawdzianem. Stosując technikę tzw. powtórek interwałowych, możemy utrzymać nową wiedzę w długotrwałej pamięci. Najlepiej zacząć od krótkich powtórek zaraz po nauce, a następnie stopniowo zwiększać czas między nimi.
Metoda skojarzeń
Metoda polega na łączeniu nowych informacji z tym, co już jest ci dobrze znane. Skojarzenia mogą być dowolne – obrazy, dźwięki, wspomnienia, a nawet zapachy.
-
Przykład: Jeśli uczysz się nowego słowa w języku obcym, spróbuj skojarzyć je z dźwiękiem lub obrazem, który przypomina jego znaczenie.
Technika zakładek
Polega na przypisywaniu liczby lub innej struktury (np. dni tygodnia) do informacji, które trzeba zapamiętać, i tworzeniu do nich skojarzeń.
-
Przykład: Do zapamiętywania listy słów, możesz przypisać każdemu słowu skojarzenie z cyfrą (np. 1 – drzewo, 2 – łabędź, 3 – trójkąt itd.).
Odpowiednia ilość snu i aktywność fizyczna
Choć może się to wydawać oczywiste, nie można zapominać o wpływie snu i aktywności fizycznej na zdolność uczenia się. Nasz mózg najlepiej przetwarza i zapamiętuje informacje, gdy jest wypoczęty. Niedobór snu może prowadzić do trudności z koncentracją i zapamiętywaniem. Również regularna aktywność fizyczna, np. spacer czy krótki trening, poprawia krążenie krwi, a tym samym sprzyja lepszemu funkcjonowaniu mózgu.
Podsumowanie
Wspieranie efektywnego uczenia się to proces, który wymaga odpowiednich metod, ale także zrozumienia potrzeb ucznia. Dzieci i młodzież często zmagają się z presją szkolną i nadmiarem materiału, dlatego dobrze dobrane techniki mogą być dla nich kluczem do sukcesu. Rodzice, którzy są świadomi, jak wspierać swoje dzieci w nauce, mogą pomóc im rozwijać umiejętności niezbędne na każdym etapie edukacji. Pamiętajmy, że nie chodzi o to, żeby uczyć się więcej, ale żeby uczyć się skutecznie.!
Podczas naszych indywidualnych treningów rozwijających zdolności poznawcze korzystamy z ćwiczeń, które poprawiają pamięć roboczą i długotrwałą. Pracujemy ze wszystkimi głównymi funkcjami poznawczymi dzięki którym nauka w szkole jest efektywna i szybsza.